Siamchiilbu/ Genesis Hilhchetna (E-19)
SIMMUN
19
Text : Siamc 6:8-22
Thupi : Noah in Pasian Lungdamsak
Taangvom : Hilezong Noah in Toupa a kipan in
deih
sakna a mu hi.
Siamc 6:8
Thupatna
Ka Pasian aw, na deihlam bawl ka
lunglamtak ahi a; na daan ka lungsung ah a om hi,” ka chi hi (Laate 40:8).
Leitung a nu leh pa kikaal a
thanghuaina leh khansiatna a khantouh lai a Pasian maipha ngah diing pen,
leitung paidan tawh kikalhna chii khat ahi hi.
Noah in ama hunlai in leitung
paidante tawh ki-elngat in hinkhua a na zangh a, hua pen tuni a i zillai uh
ahihna ah hoihtak in in i simmun uh i zilsawm diing uh hi.
Siamc 6:8. Pasian
Deihsakna: Siatna tawh pumdim leitung, phiatmang diing sawmna
nei a, thusuah zong bawl ahih nung in Pasian in mi khat a mukha a, tuachiin hua
a mi muhpa tawh leitung ah khangthak khat a pan thak hi. Amah pen Noah ahi a,
tualeh aman Pasian deihsakna a na tanna pen a diktatna ziak ahi (Heb 11:7) chih
a muhtheih hi. Noah in Pasian deihsakna a lawhkei a, a muh ahi. Kuamah in
Pasian deihsakna a lawhkhia theikei a, hilezong a kimu chiat thei hi.
Siamc 6:9-10. Pasian tawh
zawkkhawmna: Noah zong a pu Enok (5:22,24) mahbang in
Pasian tawh a zawkkhawm hi. Hilezong bangtan Pasian tawh zawkkhawmna hinkhua a
zak e chih pen a kitheikei hi. Tualeh zawkkhawm chih kammal i lakna uh ahihleh
“Halakh” kichi Hebrew pan ahi.
Leitung mite khansiatna in a tuamdim
lai a khansia a khial lou, mi dangte hinkhua khelhna tawh a kidimlai a zong
khiallou a, Pasian tawh hinkhua a na zakkhawmna ah, eite a hung challenge
mahmah a, i tu hun ah, khiallou in Noah mahbang in, kheemna tampite in hung
tuam lezong Pasian tawh zawkkhawmna hinkhua, i ut ua ahihleh i zangthei ngei
diing hi, chih a zilkhiasak hi.
Leitung ah Pasian mite pen, a tawmlam
leh a guallel lam i hi taangpi ua, hitalezong diktak leh gin-omtak a om diingte
i hi uh hi (Phil 2:15-16; Nas 2:40; Rom 12:2).
Pasian a diing a gin-omtak a na panna
ah tangkhat na kisa hiam? Noah ngaihsun in. Pasian miziate nang mizia ahih na
diing leh, kha mangthangte hunkhia diing in na tha-nem in, na sung ah na bah
maw? Noah in zong kum tampi sung vingveng Pasian thu a na gen a, hilezong a
innkuante bak a hunkhia hi. Hichibang ahihziak in tha-thak, Khrist ah la inla,
na theihtawp suah tawntungzaw in.
Noah tapate:
Shem ahihleh Noah tapa taak pen ahi a, amin pen “Min (Name) or minthanna
(Fame)” chihna ahi. Ham pen “Sa, Lum, Sila, leh Thupi (Majesty),” chihna ahi.
Jafeth ahihleh “Aman hung lamzangsak hen, ahihkeileh Hoih (beautiful)” chihna
ahi.
Siamc 6:11-13. Leitung
pumpi siatna tawh kidim: Leitung pen siatna tawh a kidimta a,
tualeh a khansiatnate uh ziak in Pasian in Noah kiang ah, gam leh a sung a
teeng mihingte tung a thukhenna bawl diing ahihdan a gen hi. Mi khenkhat in
hizahta a thukhenna mulkin-huai Pasian pan a, a hung kipat diing pen a ngaisiam
kei uh hi; hichibangte’n a theih diing ua hoih khat ahihleh mihingte pen
Siamchiil 3na a si diing a, a tungthu uh kitankhin ahi a, a hun leh a ni diing
pen Pasian khut bek a om ahizaw hi.
Leitung mihingte khansiatna huaisetak
ziak a thukhenna mulkin huaitak phuan ahihlai in, hehpihna muh diing a om hi.
Leitung a sil om zousiah phiatmang diing chih hilezong Pasian in nusiat or a
koihtuam (remnant) a neilai hi.
Leitung siatna tawh a mangthang
khawmlou Noah enton in, i tu dinmun ua, i tung ua hung tung siatnate, kikaih
mangsak louh diing ahihdan theithak ni.
“Mi hing ziak a leitung hiam-ngamna
tawh kidim ahihman in, mi zousiah ka beisak diing; tu in ama'uhte leitung tawh
ka phiatmang khawm diing hi,” chi a Pasian in thupukna a neilai a, a hehpihna
in a hutdam Noah leh a innkuante ngaihtuah thak ni hang in, i tu khang ua hung
tung, leitung siatnate pan in i ki-keem siangthou diing uh hi.
Leitung khantouh dungzui a,
chii-le-sa a khantouhna saang a masazaw diing ahihleh, Pasian sung a khantouhna
ahi. Hih pen i innkuan uh khantouhna hi diing in teelzaw ni.
Siamc
6:14-17. Noah tembaw: Mihingte khansiatna ziak a Pasian
thangpaihna in leitung pumpi phiatmang diing thupukna a omta a, tuachiin Pasian
in Noah kiang ah Tembaw bawl in chi in sawl hi. Hih tembaw kibawldan, a letdan,
a saandante a unpi a Pasian ngaihtuahna vive ahi a, eite a diing a, a
theihbaihna diing in a lim (picture) ah i en diing uh hi.
Noah tembaw bawl hun sung: Kum 75
saang a tamzawlou
Noah tembaw size: Adunglam, tong 300
(Feet 515). Availam tong 50 (feet 86). Asandan, tong 30 (Feet 51) ahi.
Noah tembaw sung omdan hibang in a lim om hi.
Tualeh ahi diing pen chet theikei
lehang zong, hih lim a i muhbang uh hi diing a gintatna nei tampi a om hi.
Siamc 6:18. Pasian
thukhun taksanna: Hih ahihleh Bible sung a “Thukhun” chih
kammal i muh masakna pen uh ahi. Tualeh tatna nna tawh kisai a hih kammal in
poimawhna liantak a neih ziak in, Bible sung ah tamveipi muh in a om hi.
Thukhun i chih chiang un kinoptuahna
ahi a, mi nihte hiam party nihte hiam kikaal a sepkhiat diing mohpuakna leh a
hamphatna tawh omkhawm kithukimna ahi. Mun khenkhat ah Pasian bek thukhun party
(covenant party) ahi a, tuachiin chiangtan neilou in a mite lak ah kichiamna a
bawl hi. Thukhun khenkhatte ahihleh Pasian in a mite thupha a piakna diing a, a
mite’n banghiam a bawl masak diing uh zong a om hi. Siamc 6:13-21 na a i muh uh
Pasian thu ahihleh Noah bek tawh kisai ahi a, tualeh Pasian in Noah innkuante zong
a pangsak hi, chih muhtheih in a om hi (t.18).
Noah kum 500 a chin masang in pa
ahikei a (5:32), tualeh tembaw sung alutlai in kum 600 (7:6) a pha hi; Noah
tapate lak ah Ham a tum pen (9:24) ahi. Ama’un a unau un zi a nei chiat uh
(7:13) hi. Noah leh a innkuante tung a Pasian thukhun a om ziak in, ama’un
lemna leh muanna hinkhua a zangh ua, tuachiin khamuangtak in tembaw a bawl ua,
a sung ah zong a khosa uh hi. Pasian a thukhun ah a muanhuai a, tuachiin Pasian
thukhun mite’n bangmah ah launa leh lunglelna a neikei uh hi.
Siamc 6:19-22. Gantate
kaihkhawmna: Manthatna a kipan in Pasian in mihing bek
a khawi sawmkei a, tui-awk a si diing gantate zong, ama-ama chii-chii in a
hinkhawi sam hi.
Hichibang ahihlai a Noah in,
bangchibang a ganta tampite a kaihkhawm ahia? Pasian in hih gantate Noah kiang
a, a sawl or a paisak ahi (t. 20; 7:8, 15) a, hua pen Noah in tembaw sung a, a
kop-kop a, a na hawllut (6:19) ahi.
Hih a kop-kop a tembaw sung a lut
gantate pen sa sianglou ahikim kei ua, ama’uhte lak ah sa siang, kithoihna a
zaktheih diing ganta, nupa kop sagih (Siamc 7:2;8:20;9:3) zong a pang hi.
Hichih hunlai in Noah leh a
innkuante’n Pasian gin-omna bek a zilkhia kei ua, Pasian thupina leh thuneihna
lamdangtak zong a mu uh hi. Pasian thuneihna lamdangtak in gantate, Noah leh a
tate kiang a tungsak a, hua pen ama’un a na thuneih khum na uh tungtawn a
Pasian thuchiam a kipna hi diing ahi. Hichih hunlai in vasate, gamsate leh
ganta zousiah in ama’uhte Siampa aw zaa in a zui ua, hilezong Pasian
lim-le-meel pua a siam mihingte’n Pasian sapna a limsak kei uh hi. Tuachiin kum
tampi nung in Isai tungtawn a Pasian thu hung tung pen in, “Bawngtal in a pu a
thei a, sabiltung in zong a pu anpiakna kuang a thei hi; hilezong Israel in a
theikei a, Ka mite’n theihna a neikei uh hi,” (Is 1:3) a chi hi.
Noah hunlai a hotdamna kuang, tembaw
a ombang in tuni in zong hotdamna, Jesu Khrist ah a om hi. “Suahtatna kuang ni
khat paitou diing, Jesu suahtatna kuangpu ahi,” chi a laa a, i na sak uh a tak
a i tung ua hung tung diing sil ahihman in, Noah etton a nei in, siatna khang
leh khang gilou hun a omte hilehang zong, Pasian mah beel tetaw chiat ni.

Comments
Post a Comment