SIAMCHIILBU/ GENESIS HILHCHETNA (E-14)
SIMMUN
14
Text : Siamc 4:6-10.
Thupi : Kihehsuahna in siatna tun hi.
Taangvom : Kain in a sanggampa Abel kiang ah,
“Gamlak ah vavaak
ni,” a chi hi. Tua bang
a gamlak a a om lai
un, Kain in a
sanggampa Abel a
sual a, a thatta hi.
Siamc 4:8
Thupatna
Heh
kideek inla, thangpaihna taisan in. Kihehsuah ken—hih in silhoihlou a suah zaw
hi (Laate 37:8).
Mi
hehhat in kihauna diing a suaksak a, tualeh mi hehbaih in gamtat-khelhna a hau
mahmah hi (Pau 29:22).
Hehna
leh thangpaihna kichi phattuamna bei ahih baan ah, siatna tuntu ahi a, Satan a
diing a vanhzak hoihtak zong ahi. Tutung a i simmun uah mi hehbaih mahmah khat
gamtatna in siatna a tutdan leh a sanggam ittak in a sihlawhdante hoihtak in i
zil sawm diing uh hi.
Siamc
4:6-7. Pasian in mikhial kimuhpih: Kain, a sil bawl diklou
ziak a amah-le-amah kihehsuah a ahihlai in, ama’n amah a om diklou pen, Adam
leh Evi bang in a mutheikei a, tuachiin a sil bawlkhial pen sukdik a hihtheih
na diing in, Pasian in itna tawh Kain a kimuhpih a, ginna lampi a, A pui theih
na diing leh khial ahihdan a pomsiam a, amah a om diklou pen a theihkhiat theih
na diing in dokna a dong a, a mawhpaih kei hi.
Kain
mizia nei tulai Khristiante lak ah tampi a ki-omthei hi. Saptuam thu kikupna
(Religious meetings) leh Biak-inn lam a panlak-theihna tuamtuam a panlakna pen
gingtu hihna kichetna (proof) diktak ahikei hi. Pasian hutdamna chiamlou a
pasian-mitna form (puan) silhtheih thamtham ahi (2Tim 3:5). “Hih mite in a kam
un a hung naih ua, a mukte uh tawh a hung zah ua, hilezong a lungsim uh kei a
kipan in a gamla” (Is 29:13; Matt 15:8) chih thu pen a dikna a kilang deuhdeuh
hi.
Kithoihna
lak a mantam penpen ahihleh lungtang piakna ahi a, hih lungtang a kipiakna tawh
lou in Pasian bia mi diktak a kihithei kei hi (Laate 51:16-17). “Kain lampi”
(Juda 11) ahihleh mahni thu bek deihna leh ginglou hihna ahi.
Tuachiang
in Pasian in Kain kiang ah nna hoih a sepna diing in hunpha or opportunity a
pia hi; hua pen ahihleh lungtang a lungput hoihtak nei a kithoihna diktak a
bawl theih na diing in ahi.
Tuachiang
in Pasian in Kain a thuhilh a, kheemna ahihleh humpi lauhuaitak hinna kotkhak
bul a hung na taangpan tawh kibang ahihziak in hua kotkhak pen honlouh in a
hoihzaw hi. Hih pen Paul in “Satan mun awnkei un” (Eph 4:27) chi a eite a hung
thuhilhna tawh kibang ahi. Mahni kikheem puuk a, eima tung a puuksiatna tungsak
lou diing in pilvang ni.
Siamc 4:8. Mahni kihehsuahna in siatna
tun: Eimah leh eimah kihehsuahna pen mi dangte tung saang
in eima tung mahmah a diing in siatna ahizaw hi. Hichibang ahihziak in Laate
37:8 na in, “Heh kideek inla, thangpaihna taisan in. Kihehsuah ken—hih in
silhoihlou a suah zaw hi,” a chi hi.
Matt.
5:21–26 na a, Jesu’n eite a hung thuhilhna ah, thangpaihna pen khut a
tualthahna tawh kibang hi in a gen hi.
Siamchiil
4:7 na a Pasian thuhilhna na mang henla hileh Kain pen tualthatpa ahikei diing
hi.
Kain
in a biakpiakna maitaam pomsak ahihlouhna pen a pomloutu kiang ah heh henla
phun maileh kilawmzaw hi a, hilezong a sanggampa tung ah a tut pen a dik na
hiam? Kain in a sanggampa a thahni pen a maitaam bawl ni mah uh maw ahihke’h ni
bangzah hiam nung? Kain in a sanggampa pen a lungtang sung a tamveipi a thah
nung a, a tak a athah ahih ngei diing a gintak huai hi. Tualeh 1Jn 3:12 na a i
muhbang un, Pasian leh a naupa kaal a hoih ziak in a naupa tung ah a thangsia
a, hilezong amah leh Pasian kaal a sukdik diing pen a ut tuamkei hi.
Mi
dangte i huat ua, i muhdah ua ahihleh hua pen vaak ah i kalsuan kei chih
kilatna ahi a (1Jn 2:9-11), i lungtang uah Pasian itna i neikei uh chihna ahi
(1Jn 3:10-16).
Siamc 4:9-10. Mi kheempa: Laisiangthou
1Jn 3:12 na in Kain pen giloupa tapa a chi a, hua pen Jn 8:44 na dungzui in
tualthatpa chihna ahi. Ama’n a sanggampa kheem in a that hi. Amah leh amah
kikheem in, hichibang silsia a bawlna a kipan in a kiphualdap thei diing hi,
chi in a ngaihtuah hi. Kain in Pasian na-ngawn zong kheem sawm in, a silbawl
hoihlou pen a khuhmang sawm hi!
Siamchiil 4na a Pasian in Kain a saidan
leh Siamchiil 3na a Pasian in Adam leh Evi a saidan ah kibakna hoihtak muhtheih
in a om hi. Hih bung tegeel ah, Pasian in dokna a dong tuak a, hih dokna pen
Pasian in ama’uh a kipan a banghiam a theih na diing (information a muh na
diing) ahikei a, hilezong thudik pen a theih ua, tuachi a, a khelhna ziak ua a
kisiikna diing un ahi. Hih bung tegeel ah, mikhial muhtheih a omte’n a khelhna
uh a phualdap sawm uh hi. Hilezong Pasian in a khelhnate uh vaak ah a hung pua
hi; hih pen a khelhna ua kipan a, a kisiikna diing uh deihna ahi.
Adam leh Evi in Pasian aw a zaak un, kibu
diing in a taai ua (Siamc 3:8), hilezong Pasian in laitang a kipan in Abel aw a
zaa a, tuachiin Kain a kibu theikei hi. Midik sisan suahna in leitang a buahsak
a (Kis 35:30-34), tuachiin hua sisan pen dikna zong in a kikou khia hi (Job
16:18; Isa. 26:21; Rev. 6:9–10). Adam leh Evi pen Eden huan a kipan a nawhkhiat
ahi ua, Kain ahihleh deihlou (rejected) leitung a vaakvai leh thaapvaak a suak
hi.
Kain in a sil bawl pen a thupi simkei a,
tuachiin baihlamtak a siamtanna diing in zuau a kilepmang a sawm hi. Hilezong
hichibangte pen Pasian lak ah a hitheikei hi (Thu 28:13).
“Ka sanggampa chingpa ka maw?” Hih
dokna tungtawn in Kain in a sanggampa, themkhat in zong a khotuah kei chih leh
Pasian a zahkei a, itna zong a neikei chih chiantak in a kilangsak hi.
Hichibang a itna taaksapna leh khotuahna taaksapna in tualthat mite hinkhua,
tual-a-thah masang un a makaih taangpi zeel hi (Matt. 22:37 39; 1 John 3:12-18;
1 Cor. 13:4-7; Rom. 13:8-10).
Tualthahna in gawtna a phuut (demand) hi. Pasian
in “na sanggampa sisan leilak a kipan in ka kiang ah a hung kikou hi!” (Siamc
4:11) chih in a gennop pen ahihleh “Pasian in mihingte
gamtatna
zousiah a mukim hi” chih ahi a, Abel a sita a, Kain in a thatta hi, chihte hilh
ngailou in a thei chihna ahi. Hih pen tatsiatna tung a thudik a thukhenna omna
diing a sapna zong ahi. Pasian in i bawl zousiah thei in a mu a, tuachiin i
khelhnate un, i khelhnate uh gawt ahihna diing in Amah a samzaw hi (Num. 35:33;
Heb. 12:24). Pasian mizia in hichibang sapna a nial ngaikei diing hi. Hua hun a
kipan a Abel sisan in Pasian kiang a thu a genbang in mi zousiah kiang ah zong,
tuni dong in a gen zing nalai hi (Hebrews 11:4).
Khelhna in Kain hinkhua a maa a sawndan
tomkim.
Taang 7na a Pasian in Kain a thuhilh ah,
Kain in a bawl hoih a, khelhna a thuneih khumkei a ahihleh, humpi in a sa mat
diing a bukdap bang in, khelhna in amah pen, a sangkil ah a bukdap hi, chih pen
a tak a muhtheih diing in a om a, tuachiin hichibang in Kain hinkhua ah khelhna
in maa a sawntou hi: Taang 3-5 ah, Sahkhua biakna daan a khelhna (Religious
sin): kithoihna silpiak a aapna ah. Taang 5-6 ah, Pasian thuhilhna pen khial
kisakna leh kissikna omlou in, thangpaihna tawh dawng. Taang 8 ah, sildik bawl
mi khat thahna. Taang 9 ah, a khelhna khuhmang na diing a kilepmang sawmna leh
mi dangte tung a mawhpuakna a neih pen nialna: “Ka sanggampa chingpa ka maw?”
Hichibang mah in khelhna in mite tung a maa a na sawn a, huate lak ah Kumpi
Saul mahmah zong ahi.

Comments
Post a Comment