GENESIS/ SIAMCHIILBU HILHCHETNA (E-012) 06-04-2025
SIMMUN
12
Text : Siamc 3:20-24
Thupi : Mangthang Muhkiikna (The
Recovery)
Taangvom : Toupa Pasian in Adam leh a zi a diing
in
savun puantual a
bawlsak a, a silhsakta hi.
Siamc 3:21
Thupatna
Pasian in ama mizia hihna (character) leh
daan (law) ziak a, khelhna tung a thukhenna khat a nei a ngai hi; hilezong a
tapa tang-neihsun leh ittak ziak in Pasian pen khelhnate ngaidam zou diing in a
kihuam hi. Eite’n i mangngilh louh diing uh ahihleh Jesu Khrist pen Belaamnou
ahi a, leitung kisiam chiillai pek a kipan a gohsa belaam ahi (Rev. 13:8; see
Acts 2:23; 4:27–28), hichibang ahihziak in Pasian in khelhna ngaihdam theih na
diing lampi leh hutdamna diing lampi pen a na khuntuaksa ahi hi. Hih mi mangthang
muhkiikna a zil diing poimawhte en ni.
Siamc 3:20. Min thak (New Name): Adam
in Pasian thu-chiamte (t-15-16) ahi bangbang in a na taksang a, tuachiin a zi
pen, mihing zousiah nu hung hi diing ahihman in, amin diing in Evi a phuak hi.
Evi min pen “Hing (living)” chihna ahi. Ginna in Pasian leh a thu ah eite a
hung khamuangsak a, tuachiin tua ginna mah in a hung gamtasak hi.
Min phuahna: Hih
minphuahna tawh kisai pen, Simmun nihna, Siamc. 1:5 na ah leh simmun
giatna ah zong i na muta uh hi. Adam in a min diing uh a phuaksakte lak a numei
zong a pang a, hua in a gennop pen ahihleh, silsiamte leh numei tung a toupa
(lordship) ahihna ahi.
Siamc 3:21. Puan Thak (Savun puantual): “Toupa
Pasian in Adam leh a zi Evi a diing in savun puantual a bawlsak a, a silhsakta
hi,” chih pen Bible a i muhdan uh ahi.
Bible ah puan thak silhsak a om Adam leh
Evi bek ahikei a, “Puan thak” silhsak a om mi bangzah hiam a om hi; ama’uhte
lak a tallang pen Ruth (Ruth 3:3), leh tapa taimangpa (Lk 15:11-32) ahi. Hih
puan a kituamna ahihkeileh puan silhsakna in a gen nuam pen ahihleh hutdamna
ahi. Ruth pen a tanpa tawh kimu diing ahih ziak in puan thak silh diing a sawl
in a om a, tapa taimangpa pen a pa in puan thak tawh a na tuam hi; hih pen Adam
leh Evi puan thak silhsakna tawh kibang, lungmuanna, bit kisakna leh Pasian angsung
a hutdam a omna limlahna ahi (Gal, 3:26-27).
Bible a i muhtheih uh taksa khuhna
khenkhatte: Adam leh Evi in ama’uh taksa khuh thei
diing in theipiteh a khui ua, hua tawh a kituam uh hi, chi in Bible in a hung
hilh hi. Taksa khuhmangna pen Pasian a diing a poimawh pen hikei lezong, mihing
mit a et a taksa kituamna hoihtak leh ginna mit a et a, kha a diing a kithoihna
or hutdamna hi diing in Pasian in
ama’uhte
a diing in kituamna a bawlsak hi. Hichibang ahihlai in, mihingte lak ah kha-mit
vaakna a kisap luat ziak in, taksa lam bekbek a kituamna a kimuthei zaw a,
tuachiin Bible ah taksa a kituamnate hibang in a na kigen hi.
Proverbs 7:10 ah, numei kizuakte puansilh
a kimu a, hua puansilh in pasalte, nu leh pa kaal lunglutna tha a guan hi. Hih
pen a hoihlou lam a kihilhna ahi.
Proverbs 5:18-20 ah, nupa zousiah ama’uh
zi leh pasal a lungkim diing a thuhilh in a om hi (Heb. 13:4; Lev. 20:17; Isa.
20:4; 47:2,3).
2Samuel 11:2-4 ah, David in numei kisillai
khat a mu a, tua in khelhna ah a puuksak hi. Numei ahihna diing bang a, a
omlouh chiang in pasalte khial zeelzeel hituak hi.
Job 31:1 ah Job in, “Ka mit tawh thukhun
ka bawl,” achi a hih pen numei, lunggulhna nei a enlou diing in ahi.
1Peter 3:2-6 na in, taksa a kithuamna
diing (silh-le-teen) thu ah thuhilhna a hung pia a, etton diing in Sarah a hung
kawkmuh hi.
Kil 3:18 ah, (figurative thugen hilezong)
guaktang zumhuai nate a kilatlouh na diing a, Pasian in Adam leh Evi puan a
silhsak bang a, puan i silh diing uh ahi (modelling or film starte bang a
kisiam louh diing chihna ahi).
Mihingte Silh diing in Pasian in Puantual
bawl: Taksa khuhmangna pen Pasian a diing a poimawh pen hi
masa kei lezong, khelhna ziak a guaktanna kithei a, zumna a neitheita mihingte
taksa khuhna or tuamna diing pen, Pasian a diing in zong sil poimawhtak a hung
suakta hi.
Tuachiin Pasian in Pawt. 20:26; 28:39-40 ah, a nna sem
siampute’n a taksa uh a dawksak diing uh phallou in a puantual diing uh a na
bawlsak hi. Hih puantual pen Adam leh Evi a diing a kibawl puantual tawh kibang
a gen in a om hi. (Compare Judges 3:16;
2 Sam. 10:4).
John 19:23 na a Jesu kilhlumte’n a
puansilh aaisaan in a hawm uh hi. Hisung a Puan pen Greek ah CHITON a kichi a,
hih pen Pasian in Adam leh Evi kiang a, a na piak puantual tawh kibang a gen in
a om hi (compare Rev. 1:13)
Acts 9:39 ah, Pasian in a nna hoih sep a
pomsak Dorcas kichunu in meithaite a diing a, a na bawl puante ahihleh
puantualte mah ahi a, Adam leh Evi a diing a Pasian design tawh kibang a gen
ahi.
Hih puantual pen Israel gam lak ah tuni
dong in a na silhlai uh hi.
(Hih tawh kisai a theihbeh ut neite’n
simbeh diing: Titus 2:5 “taihilh”; 2 Cor. 11:2; Luke 8:27,35; 1 Tim. 2:9,10.
Matt. 5:27,28; Prov. 6:25; Phil. 4:8; Mark 7:20-23; Rom. 13:13,14; Gal. 5:19
21; 1 Pet. 4:1-4).
Siamc 3:22-24. Eden pan a nawhkhiatna: Adam
leh Evi in hinna singgah a nek ua ahihleh, leitung a mikhial a hing den a,
kinepbei hinkhua a zakh den diing uh ahihziak in, a dikthei kei a, a sih
ngeingei diing uh ahi; aziak pen khehman sihna ahi (Rom 3:23). Hichibang
ahihziak in Eden pan a nawhkhiat ahi uh hi. Tualeh hih Eden huan sung ah “Sihna
a omthei kei a, Eden huan pen heaven or vaangam (paradise) ahi a, khelhna,
sihna chihte om theih na diing mun ahihlouh ziak in Adam leh Evi nawhkhiat ahi
uh hi,” chi a gen zong mi a om hi.
Pasian in Eden huan pan a Adam leh Evi a nawhkhiat
khit in, a nunglut kiik louhna diing un, hua Eden huan keelkot ah, vaantungmi
leh temsau a pangsak hi. Tu in “Hinna Singgah” nekna diing lampi khaak-bing
ahita hi; hitalezong ni khat ni chiang in, sihna tung a gualzoupa Jesu Khrist
tungtawn in, hon in a om diing a, hua ni diing lam-etna in eite a hung man hi
(John 14:6; Heb. 10:1–25; Rev. 2:7; 22:1–2, 14, 19).
Eden huan pulam hinkhua: Tu
in niteng hinkhua pen, Eden huansung a tawh kibang nawnlou in, nek-le-dawn zong
kikheekta (Siamc 1:29; 3:18) a, tualeh a niteng nek diing uh a kizon uh a
ngaita a, ni simsial a, a khosakna diing uh, innkuan a dinkhiatna diingte uh
zong ama’uh mahmah in a ki-ngaihtuah uh a ngaita hi.
Pasian tawh kithuahkhawmna (fellowship)
neithei le’uh zong, a khelhna uh tha-man pen, niteng a, a thuak diing uh ahi a,
hih pen ama’uh suan-le-khak zousiah tung a zong a om diing hi.
Tu in khelhna leh sihna daan (law) pen,
hunte a beimang dong a, mihingte tung a omden diing ahizawta hi; hichibang
ahihlai in, sihna pan a thohkikna a gualzoupa’n thukhun thak a hung puak diing
hi: “Bang ziak ahia i chihleh Khrist Jesu a om hinna daan in khialhna leh sihna
daan a kipan in a hung suaktasakta hi,” (Rom 8:2).

Comments
Post a Comment