GENESIS/ SIAMCHIILBU HILHCHETNA (E-009) 16-03-2025

 


SIMMUN

9

Text                : Siamc 3:1-7

Thupi              : Khelhna Masa

Taangvom      : Tuachiin numei in tua singgah, nek diing

                          a a aam huai daan leh, a deih huainate, mi

                          pilsak diing a a kilawm dante a muh

                          chiang in, lou in a neta hi; a kiang a om a

                          pasal zong khenkhat a pia a, ama'n zong a

                          neta hi.

                                                      Siamc 3:6

Thupatna

Pasian Laisiangthou, Thuhilhna 7:29 na a, Solomon in a na gen, “En in, Pasian in mihing dikna bukimtak nei in a bawl chih ka mukhia a, hilezong ama'un bawlthuh tampi a zongkhia uh hi,” a chihbang in, khelhna zousiah pen a khialtu in ama utna tawh a bawl ahi.

Tu tung a i zil diing uh Adam leh Evi khelhna zong ama’uh utthu a, a bawl uh khelhna ahi. Hoihtak in in zil diing uh hi.

Siamc 3:1. Guul in Numei Kimuhpih: Siamchiil bung nihna a i na muhbang un, Eden huan pen mun siangthou ahihziak in a sung ah khelhna a omthei kei a, Adam leh Evi zong khelhna a, a puuk hun ua kipan a, Eden nusia diing a nawhkhiat ahi ua, tualeh tu dong in hua Eden huan pen Pasian in a koihtup a, tuachiin tu dong in a kimu zoukei hi.

Hih mun siangthou sung a koih a om, mi siangthou Adam leh Evi kheem diing in, Pasian in a siam ganhingte lak a pil pen, Guul a hung kipan hi.

Hih Guul pen ama utthu a Adam leh Evi kheem sawm ahikei a, Satan thuzawhna tawh hung kalsuan ahizaw hi. Tuachiin amah pen, 2Kor 11:3; Kil 12:9; 20:2; Jn 8:44 nate a i muhbang un, Satan vanzak hoihtak ahi a, tuachiin satan genna leh pil gilou mahmahte genna in zong a kizang hi.

Taanglai Middle East (Irag, Turkey, Iran, Syria) mite lak ah zong guul pen pilna leh buaina genna in a na kizang khawm hi. Tualeh hih guul haamthei pen, a hunlai in normal mahmah lezong, a khonung a Balaam sabiltung haam pen lamdang kisa mahmah hi (Kis 22:28).

1Tim 2:12-14 na a i muhbang un, Satan in numei a kimuhpih a, “Pasian in, ‘Huan sung a singgah neklouh diing,’ a chih a om ei?” chi in a va dong hi.

Siamc 3:2-3. Evi Dawnna: Satan in guul zang a Evi a kheemlai in a sepna uh tawh kisai in a kheemkei a, Pasian thupiak tawh kisai in a kheem panzaw hi.

Numei in gul kiang ah, “Huan sung a singgahte ka nethei diing uh hi; hilezong Pasian in,‘Huan laizang a om singgah na ne kei diing ua, khoih zong na khoihlouh diing uh ahi, a tua chih keileh na si diing uh hi.’” a chi hi.

 

Evi in Pasian thupiak leh deihdan hoihtak a thei kawmkawm a, Satan a kihoulimpih na ah a bawlkhial hi. Evi pen a pasal tawh kikhawl a kihoulim diing a Pasian in a bawl hinapi’n, a pasal hilou khat tawh a kihoulimna ah, Pasian lak a siatna a tun masa hi; aziak pen Evi in hua kihoulimna tungtawn in Pasian thupiak ginlahna a nei a, a tawp ah, Pasian saang in a kihoulimpih guul (Satan) a taksangzawta a, tua in a pasal lak ah zong siatna liantak a tungsak hi.

Siamc 3:4. Na sikei diing uh: Sihna i chih chiang un taksa a sihna bek eite theih pen hileh kilawm hi. Bible in taksa a sihna pen ihmu a chi a, kha a Pasian tawh kikhenna pen sihna a chi hi. Pasian in huan laizang a singgah a nek ua ahihleh a sih diing uh thu a gen pen Satan in nial a, na sikei diing uh, a chi hi.

Jewish writer khenkhatte’n hih thu a gelhna uah, “Evi in khoih zong ka khoihtheih louh diing uh ahi; kou a diing a sil lauhuaitak ahi, chi a a dawnlai in, Satan in hua singkung ah Evi pen a namphei a, tuachiin en in, na gen singkung a ki-ngam na hi a, na sikei hi; ne leteh zong bangmah na chikei diing a, si zong na sikei diing a chi hi,” a chi uh hi.

Bangteng hitaleh, Pasian in hitak a, a gen sihna pen taksa a sihna ahikei a, Satan in zong taksa a silou diing ahihziak ua singgah ne diing in zol/ kheem hi.

Siamc 3:5. Pasian tawh kibang diing a kheemna: Satan in, “Pasian in tua singgah na nek chiang ua, na mitte uh kihong leh, sia leh pha thei a, noute zong Pasian na bak diing uh a thei hi,” chi in Pasian mohpaih in kheem hi.

Pasian tawh kibang a om diing pen, Evi hunlai a kipan a tu ni dong a kheemna thuakhaktak ahihziak in, “My life my rule” chihte leh kei pen kei ka hi a, nang thuneihna diing a omkei, chihte i gam uah a kithang a, tuachiin ei mahmah pen,

Pasian bang a om hehaa-na in i lak uah vaihawmta hileh kilawm a, hih in eima thu-thu a omna ah a hung tut a, tuachiin Pasian limsaklouhna huang ah, i theihlouh kaal un, Evi bang in i kia zeel uh hi; tua ahih chiang in, na hinkhua ah, “Nang thu leh Pasian thu khoi a lianzaw a?” chih dokna pen eite ki-enthakna uh hileh i chi uh hi.

Siamc 3:6. Neklouh diing Singgah Nekna: Hih neklouh diing singgah nekna ah, numei in muhdan chi-thum in hih singgah amu hi; (1) an limtak, nek diing a, aamhuai in a mu a, (2) deihhuai leh aamlah-huaitak in amu a, (3) hua in amahnu pilsak ngeingei diing in a mu hi.

Evi in hih kheemna a muhdan chi-thumte mah zang in, Satan in mi a kheem toutou a, tuachiin 1Jn 2:15-17 na ah, hih kheemna chi-thumte pen, sa a utnate, mit utnate leh hinkhua a kisaktheih-nate, a na chi hi. Tualeh Matt 4:1-10 na a, Satan in Jesu a kheemlai in zong hih kheemna lampi thumte mah a na zangtou hi. Aziak pen hih kheemna ah, taksa a diing a thudik, kha a diing a thudik hilou kihel a om a, hua pen mi taangpi a diing a, mok muhtheih ahikei hi.

Tulai in zong hih kheemna lampi thumte (Mit utna, Sa utna leh hinkhua a kisaktheihnate) mah a kithuaklah pen hileh kilawm hi. Hih kheemna lampi thumte, kheemna a muhtheih louhna in mite khialsak a, hua pen Adam leh Evi puukna, neklouh diing singgah nekna ziak pipen ahita hi.

 Siamc 3:7. Guaktanna: Adam leh Evi in neklouh diing singgah a nek khit un, a result a hung suak a, tuachiin a mit uh a hung vaak tuak hi. Tuachiin guaktang a hihna uh a hung kitheita uh hi.

Guaktanna pen Eden huan sung ah kimudah (abominable) lou a, hilezong Adamte khelhna a, a puuk nung un, a kimudah a, tuachiin Bible thukhun tawh kituaklou a kiteenna

 (guaktanna) pen khelhna a sim in a omzawta hi (2 Sam. 11:2-4; Ex. 32:25; Rev. 3:18). Tuachiang in Adam leh Evi in a guaktanna uh khuhna diing in theiteh puan in a khui uh hi.

Tuachiang in Thukhunlui hunlai in hih guaktanna pen haat-mohna (weakness), taaksapna (need) leh kisukmualphouna (humiliation) dan in a na om hi (Daan 28:48; Job 1:21; Is 58:7). Tualeh khial kiphawk masakna pen ahihleh guaktang hi a kitheih na pen ahi, chi a gen in zong a om hi.

 Adam leh Evi in a ngah uh theihna (knowledge) or mit vaakna pen, Pasian tawh kibang diing a, ama’uh lunggulhna bang a hikei a, hilezong a ngah uh theihna leh mit vaakna in, khial kisakna a tunzaw a, tuachiin bangmah a buai ngailou tegeel, a puan diing uh bawl in, a hung buaita uh hi.

Siamc 3:7. Kituamna diing theipiteh: Adam leh Evi in guaktang ahihdan uh a kitheihtak un, a zum ngailoupi a hung zum ua, tuachiin a kituamna diing un theipiteh puan in a khui uh hi. Theipiteh a puan diing ua a khuina ziak uh ahihleh, Kanaan gam a theipitehte a peek lian ahihziak in, nupa zumtak a om tegeel a diing in, niik a bawl a, buptuah zual a teen zok diing in a kizen a, tuachiin a kituamna puan uh hi diing in a khui uh hi.

 

 

 

 

 

 

 

Comments

Popular posts from this blog

Damlai Gawtmun

TONGKUP-ZAITHA

ETTONTAAK, LARA DUTTA-TE NUPA